Орташа жылдамдыққа қарсы жылдамдық
Жылдамдық - физикадағы механика саласында талқыланатын өте маңызды қасиет. Нысанның жылдамдығы объектінің жылдамдығын және оның қозғалысының бағытын сипаттайды. Орташа жылдамдық қозғалыстың жалпы тиімді жылдамдығын сипаттайды. Бұл екі ұғым да өте қарапайым және физиканың барлық салаларында өте маңызды. Бұл мақалада біз жылдамдық пен орташа жылдамдықтың не екенін, жылдамдық пен орташа жылдамдықтың анықтамаларын, олардың ұқсастықтарын және ақырында жылдамдық пен орташа жылдамдық арасындағы айырмашылықты талқылаймыз.
Жылдамдық
Жылдамдық - дененің физикалық шамасы. Лездік жылдамдықты объектінің сол сәтте қозғалатын бағытымен оның жылдамдығы ретінде беруге болады. Ньютон механикасында жылдамдық орын ауыстырудың өзгеру жылдамдығы ретінде анықталады. Жылдамдық та, ығысу да - векторлар. Олардың сандық мәні мен бағыты бар. Тек жылдамдықтың сандық мәні жылдамдық модулі деп аталады. Бұл объектінің жылдамдығына тең. Нысанның орташа жылдамдығы - бұл соңғы уақыт пен бастапқы жылдамдықтың (үш өлшемде бөлек) жалпы уақытқа бөлінген айырмасы. Заттың жылдамдығы заттың кинетикалық энергиясына тікелей байланысты. Классикалық механикада заттың кинетикалық энергиясы массаның жартысынан жылдамдықтың квадратына көбейтіледі (E k = ½ mv 2 ). Салыстырмалылық теориясы мұнда жетілдірілмеген нұсқаны ұсынады. Салыстырмалылық теориясы объектінің жылдамдығы жоғарылаған кезде оның массасы артады деп болжайды. Нысанның жылдамдығы объектінің кеңістік уақыт координатының өзгеруіне ғана тәуелді.
Орташа жылдамдық
Орташа жылдамдық - бұл белгілі бір уақыт кезеңіндегі жылдамдықтардың орташа мәні. Мұны алу қиын болғандықтан, орташа жылдамдықты есептеудің қарапайым әдісі қолданылады. Қозғалыстың орташа жылдамдығы - бұл объектінің жүріп өткен жалпы қашықтығы, сапарға кеткен уақытқа бөлінеді. Егер объектінің жолы түзу болса, орташа жылдамдықтың векторын оңай алуға болады. Орташа жылдамдықты алудың тағы бір әдісі - бұл жолға кететін уақытқа қатысты жылдамдықты біріктіру. Бұл объектінің жүріп өткен қашықтығын береді. Бұл шаманы сапарға кеткен уақытқа бөлу арқылы орташа жылдамдықты есептеуге болады.
Орташа жылдамдық пен жылдамдықтың айырмашылығы неде? • Нысанның жылдамдығы - бұл берілген қозғалыс үшін бірден болатын қасиет, ал орташа жылдамдық әрқашан екі нүктенің арасындағы жалпы қозғалысқа сәйкес келеді. • Жылжу нөлге тең болған кезде объект жылдамдық мәніне ие бола алады, алайда жылжуы нөлге тең кез келген объектінің орташа жылдамдығы да нөлге тең. • Жылдамдық векторы объектінің лездік бағытында жатыр. Орташа жылдамдықтың бағыты бастапқы нүктеге және объектінің ығысуына байланысты. Әрқашан орташа жылдамдық векторы ығысу векторына параллель болады. |
